Trefwoord: Schilderij

13-14 sept. lezing en expositie in Poeldijk: De heilige Bartholomeus op reis


In het weekend van 13 en 14 september, tijdens Open Monumentendag, verzorgt de Werkgroep Historie Bartholomeus Poeldijk (WHBP) weer een speciale tentoonstelling voor jong en oud. De werkgroep neemt u dit jaar mee op reis door de geschiedenis en het restauratieproces van het schilderij De marteldood van de H. Bartholomeus. Door middel van twee lezingen […]

Scènes uit het leven van de heiligen Bartholomeus en Hubertus, ca. 1500-1505

Twee panelen met scènes uit de levens van de heilige Bartholomeus en de heilige Hubertus Ca. 1500-1505 Bartholomeus: 120 x 69,5 cm Poeldijk, Parochiekerk Sint Bartholomeus Hubertus: 118 x 68 cm Berlijn, Staatliche Museen, Gemäldegalerie Enkele jaren geleden is een spectaculaire ontdekking gedaan rondom deze panelen: het hout blijkt afkomstig van dezelfde boom, en de […]

Noli me tangere, 1507

1507 (gedateerd) 54,5 x 39 cm Kassel, Staatliche Museen Als Maria Magdalena na de kruisiging van Christus naar diens graf gaat, ontdekt zij dat dit leeg is. Ze ziet een man staan waarvan ze denkt, dat het de hovenier van het kerkhof is. Als zij de man vraagt waar het lichaam gebleven is, ziet zij […]

De Kruisiging, 1507

1507 (gedateerd) 99,1 x 78 cm New York, The Metropolitan Museum of Art (bruikleen van particulier) Op de halster van het paard aan de voet van het kruis staat het jaartal M.CCCCC.ET.VII, dus 1507. Dat het werk geschilderd is in het atelier van Jacob Cornelisz. van Oostsanen blijkt niet uit een signatuur (geen van Jacobs […]

David en Abigaïl, ca. 1507-1508

87 x 67,5 cm Kopenhagen, Statens Museum for Kunst De frisse kleuren (alsof het werk gisteren geschilderd is) en de minutieus uitgewerkte details in dit schilderij maken het tot een van Jacobs grootste meesterwerken. Het is uitzonderlijk hoe goed dit werk bewaard is gebleven. Voor wie het is gemaakt, is niet bekend. Vermoedelijk was het bestemd […]

Gebedsportretten van Corsgen Elbertsz. en zijn familie, ca. 1510-1515

90 x 57 cm (linkerfragment) 89 x 73 cm (rechterfragment) Amsterdam, Amsterdam Museum Deze twee fragmenten moeten deel hebben uitgemaakt van een gigantische memorietafel, een schilderij ter nagedachtenis aan de geportretteerde personen. De hoofdvoorstelling moet een Kruisiging zijn geweest. Op de voorgrond van het fragment met de mannelijke portretten is nog een stuk van een […]

De Kruisiging, ca. 1511

104 x 88 cm Amsterdam, Rijksmuseum Net als Maria met Kind was de Kruisiging een veelgevraagd onderwerp voor schilderijen. Uit Jacobs werkplaats zijn er zeker zeven van bewaard gebleven, waarvan dit de beste is. Het werk heeft een rijke en ingewikkelde compositie met veel gedetailleerd weergegeven figuren rond de gekruisigde Christus, met op de achtergrond […]

De geboorte van Christus met de aanbidding der herders, 1512

1512 (gedateerd) 128 x 177 cm Napels, Museo Nazionale di Capodimonte In het midden van dit rijk bevolkte schilderij ligt het Christuskindje in zijn kribbe. Naast hem knielen Maria en Jozef. De herders kijken vol ontzag toe. Engelen maken muziek. Zij maken gebruik van een groot aantal diverse instrumenten, zoals fluiten, bazuinen, een citer, een […]

Portret van Jacob Pijnssen, 1512

1512 (gedateerd) 23 x 13 cm Enschede, Rijksmuseum Twenthe Dit schilderij is gedateerd 1512 in de ingesnoerd rechthoekige cartouche boven het hoofd van de geportretteerde. De cartouche wordt vastgehouden door een triton en een zeemeermin, die elk ook een wapenschild aan een lint vasthouden. Door middel van de familiewapens heeft men de geportretteerde weten te […]

Maria met Kind en musicerende engeltjes, ca. 1512-1515

66 x 57,5 cm Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen (bruikleen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) Dit is een van de vroegste voorstellingen van Maria met Kind en musicerende engeltjes uit de werkplaats van Jacob Cornelisz., een onderwerp waarvan zijn atelier diverse varianten in verschillende formaten produceerde. Vermoedelijk werden deze panelen voor de markt […]

Drieluik met Maria met Kind en Pompeius Occo en Gerbrich Claesdr., ca. 1515

Middenpaneel 107 x 72 cm, zijluiken 107 x 30 cm Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten De voorstelling van Maria als halffiguur met het Christuskind in haar armen was een commercieel succes van Jacobs werkplaats. Hij verkocht meerdere werken met dit thema. Dit exemplaar werd in of kort na 1515 besteld door zijn overbuurman en […]

Drieluik met Maria met Kind en Augustijn van Teylingen en Judoca van Egmond, ca. 1515

Middenpaneel 42 x 32 cm, zijluiken elk 50 x 17 cm Berlijn, Staatliche Museen, Gemäldegalerie Het middenpaneel van dit triptiek toont Maria zittend met op haar rechterarm het Christuskind. Voor haar staat een tafel met een mand met kersen. Het kleed op deze tafel is ook afgebeeld op het portret van Isabella van Denemarken. Links […]

Het mirakel ter Heilige Stede, ca. 1515

8 fragmenten, geschilderd in tempera op doek Amsterdam, Amsterdam Museum Dit is het enige bewaard gebleven werk van Jacob Cornelisz. van Oostsanen dat niet met olieverf op paneel is geschilderd, maar met tempera (verf op basis van eierdooier en water) op doek. De tand des tijds heeft het kwetsbare doek sterk aangetast; er zijn alleen […]

Twee luiken met heiligen Christoffel en Catharina, ca. 1516

Luik met Dirk Willemsz. van Rietwijk met de heilige Christoffel en het Christuskind (binnenzijde) en de heilige Adalbert (buitenzijde) Luik met de heilige Catharina (binnenzijde) en de heilige Jeroen (buitenzijde) Ca. 1516 Beide 70 x 26,5 cm Rotterdam, Museum Boijmans Van Beuningen Het is niet bekend van wat voor drieluik deze luiken afkomstig zijn. Wel […]

Aanbidding der koningen, 1517

1517 (gedateerd) Middenpaneel 83 x 56 cm, zijluiken elk 83 x 25 cm Amsterdam, Rijksmuseum De drie koningen betuigen eer aan het Christuskind en bieden het mirre, wierook en goud aan. Zij staan elk voor een leeftijdscategorie: een jonge man, een man van middelbare leeftijd en een oude man. Ook vertegenwoordigen zij elk een werelddeel: […]

Drieluik met Maria met Kind en musicerende engelen, 1518

Atelier Jacob Cornelisz. van Oostsanen en onbekend atelier 1518 (gedateerd) 114 x 167 cm Uden, Museum voor Religieuze Kunst De voorstelling op het middenpaneel van dit drieluik, Maria met Kind en musicerende engeltjes, was een populair onderwerp in de werkplaats van Jacob Cornelisz. van Oostsanen. Er zijn diverse uitvoeringen van bewaard gebleven. Het werk in […]

De brillenverkoopster / “Lx siin tiid”, na 1520

49 x 35 cm Verenigde Staten, particuliere collectie Dat Jacob Cornelisz. van Oostsanen een van de eerste schilders is, die schilderijen maakte met een ‘genre’ karakter blijkt uit De brillenverkoopster. Het drijft de spot met diegenen die met geld een jongere partner denken te kunnen krijgen. Op de achtergrond houdt een oude vrouw een jonge […]

Drieluik met de Kroning van Maria, ca. 1520-1525

Kroning van Maria (35 x 25 cm) Heilige Andreas (32 x 18 cm) Heilige Hiëronymus (32 x 18 cm) Particuliere collectie Maria met Kind op de maansikkel (30 x 18 cm) Anna-te-drieën (31 x 15,3 cm) Straatsburg, Musée des Beaux-Arts Vijf panelen, verspreid over twee collecties, behoorden oorspronkelijk waarschijnlijk tot één drieluik. Het middenpaneel verbeeldt […]

Salomé met het hoofd van Johannes de Doper, 1524

Jacob Cornelisz. van Oostsanen (gemonogrammeerd) 1524 (gedateerd) 73 x 53,5 cm Amsterdam, Rijksmuseum Salomé houdt in haar handen een grote schotel waarop, als een soort trofee, het afgehakte hoofd van Johannes de Doper ligt uitgestald. Johannes had de moeder van Salomé tegen zich in het harnas gejaagd, omdat hij haar ongepaste relatie met koning Herodes […]

Kruisiging, ca. 1524

65,5 x 55 cm Gent, Museum voor Schone Kunsten Ook deze latere Kruisiging lijkt niet te zijn ontkomen aan de versimpeling, die Jacob Cornelisz. aan het eind van zijn carrière in zijn schilderijen doorvoert. In vergelijking met de Kruisiging in het Rijksmuseum te Amsterdam is dit werk minder gedetailleerd uitgevoerd. Er zijn minder figuren aanwezig […]

Saul bij de heks van Endor, 1526

Jacob Cornelisz. van Oostsanen (gemonogrammeerd) 1526 (gedateerd) 87,5 x 125 cm Amsterdam, Rijksmuseum Deze in de schilderkunst zeer ongebruikelijke voorstelling is zonder twijfel de meest buitenissige die Jacob Cornelisz. van Oostsanen heeft gemaakt. Het schilderij toont de heks van Endor, die zittend in een heksenkring, door middel van haar toverkunsten de profeet Samuel uit de […]

Jacob Cornelisz. van Oostsanen schildert zijn vrouw Anna, ca. 1530

Dirck Jacobsz. (zoon van Jacob Cornelisz.) 62 x 48 cm Toledo (Ohio, USA), Toledo Museum of Art Dit bijzondere dubbelportret is gemaakt door Dirck Jacobsz., de zoon van Jacob Cornelisz. die ook schilder was en hier op een inventieve manier zijn beide ouders vastlegde. Voor Jacobs portret gebruikte Dirck een zelfportret van zijn vader als […]

Portret van Jacob Cornelisz. van Oostsanen, 1533

Portret van Jacob Cornelisz. van Oostsanen (kopie naar een zelfportret) Atelier Jacob Cornelisz. van Oostsanen 1533 (gedateerd) 37,9 x 29,5 cm Amsterdam, Rijksmuseum Lange tijd is dit portret van Jacob Cornelisz. van Oostsanen beschouwd als een zelfportret. Recent onderzoek door Daantje Meuwissen voor het Rijksmuseum heeft uitgewezen dat dit schilderij weliswaar Jacob Cornelisz. voorstelt, maar […]

Stedelijk Museum Alkmaar verwerft topstuk van Cornelis Buys II


De collectie van het Stedelijk Museum Alkmaar is een topstuk rijker: het museum heeft een schilderij verworven dat wordt toegeschreven aan Cornelis Buys II (1495/1500-1545), neef van Jacob Cornelisz. van Oostsanen. Het schilderij verbeeldt het zelden voorgestelde Oudtestamentische verhaal van Jacob die bij Laban wegtrekt (Genesis 31). Cornelis Buys II vormt een opmerkelijke Alkmaarse schakel […]

Esther van Duijn gepromoveerd op onderzoek naar geschilderd goudbrokaat uit Jacobs tijd


Op 19 juni 2013 is dr. Esther van Duijn aan de Universiteit van Amsterdam gepromoveerd op het proefschrift All that glitters is not gold: The depiction of gold-brocaded velvets in fifteenth- and early sixteenth-century Netherlandish paintings. Over dit onderwerp, de manier waarop vijftiende- en zestiende-eeuwse Nederlandse schilders kostbare goudbrokaten stoffen schilderden, gaf zij in november […]

Lezing over goudbrokaten in Jacobs schilderijen


Ook dit najaar organiseert de Stichting Jacob Cornelisz. van Oostsanen weer een interessante lezing voor haar leden en andere belangstellenden. Op vrijdag 18 november zal Esther van Duijn vertellen over haar onderzoek naar de goudbrokaten gewaden in de schilderijen van Jacob. Aanvang: 20.00 uur Locatie: Nederlands Gereformeerde Kerk, Kerkbuurt 64, Oostzaan Toegang: leden gratis, niet-leden […]

Hoe zit het écht met Saul bij de heks van Endor?


In het populair-wetenschappelijke tijdschrift Quest Historie nr. 4 van december 2009, een themanummer over ‘magie’, zijn twee kleurrijke pagina’s gewijd aan Jacob Cornelisz. van Oostsanens schilderij Saul bij de heks van Endor uit 1526. Natuurlijk zijn wij als stichting verheugd over deze aandacht voor onze geliefde schilder. Het artikel in Quest bevat echter een aantal […]