Vijfluik met de heilige Hiëronymus, 1511

1511 (gedateerd)
176 x 113 cm (middenpaneel)
176 x 46 (luiken)
Wenen, Kunsthistorisches Museum

Wie dit reusachtige altaarstuk heeft laten maken, is onbekend. Wel is zeker dat het in 1511 werd voltooid, want dat jaartal staat op de balustrade op het rechterbuitenluik.

Het werk bestaat uit een middenpaneel met aan weerszijden twee zijluiken, dus vier luiken in totaal. De scharnieren van alle luiken zitten aan het middenpaneel, dus de luiken kunnen bladeren zoals de bladzijden van het boek.

De volgende voorstellingen zijn verbeeld:

  • alle luiken gesloten: Gregoriusmis
  • buitenluiken open, binnenluiken gesloten: acht heiligen: Jozef, Willibrord, keizer Hendrik, Elisabeth van Thüringen, Maarten, Dorothea, Catharina van Alexandrië, Ursula
  • alle luiken open: heilige Hiëronymus tronend met een geknielde man en vrouw (de onbekende opdrachtgevers van het stuk) en achter de vrouw twee dochters. Op de geopende binnenluiken zijn links drie kerkvaders en rechts drie apostelen zichtbaar.

De renaissancistische motieven langs de troon van Hiëronymus maken dit werk een van de vroegste voorbeelden van geschilderde renaissance-architectuur in de Noordelijke Nederlanden.

Wenen_Hieronymus_middenpaneel

Een replica van het monumentale vijfluik met de Heilige Hiëronymus was een van de hoogtepunten van de tentoonstelling ‘Ondertekend’ in de Grote Kerk in Oostzaan (2003). Aan RTV Noord-Holland gaven Egbert van Wijk en Jan Dirk de Kruijff uitleg over dit enorme schilderij.

Literatuur

Meuwissen 2014, cat. 10 en p. 111-113