104 x 88 cm
Amsterdam, Rijksmuseum

Net als Maria met Kind was de Kruisiging een veelgevraagd onderwerp voor schilderijen. Uit Jacobs werkplaats zijn er zeker zeven van bewaard gebleven, waarvan dit de beste is.

Het werk heeft een rijke en ingewikkelde compositie met veel gedetailleerd weergegeven figuren rond de gekruisigde Christus, met op de achtergrond een groot aantal scènes uit het passieverhaal. De rijkgeklede vrouw met de bewerkte zilveren zalfpot links aan  de voet van het kruis, is Maria Magdalena. Links achter haar staat Maria in haar blauwe mantel, dusdanig door verdriet overmand dat zij ondersteund wordt door de in rood geklede Johannes de Evangelist. Rechts staan de Romeinse soldaten, waarvan drie te paard.

Op de achtergrond zijn, als een soort stripverhaal, aan de kruisiging voorafgaande scènes te zien, zoals links Christus in de hof van olijven, het afscheid van Christus van zijn moeder en rechts de kruisdraging. Bij de kruisdraging staat Veronica met een witte doek klaar om het bezwete gelaat van Christus af te vegen. Op de voorgrond rechts staat zij nogmaals afgebeeld, het gezicht van Christus heeft op wonderbaarlijke wijze zijn afdruk op de doek achtergelaten.

De datering van dit schilderij is lange tijd onduidelijk geweest. De recente restauratie heeft meer duidelijkheid gegeven over de schildertechniek, die onmiskenbare overeenkomsten vertoont met die van de Geboorte van Christus uit 1512. Vermoed wordt, dat deze Kruisiging iets eerder is vervaardigd.

Literatuur

Meuwissen 2014, cat. 12