23,5 x 16 cm
Antwerpen, Museum Mayer van den Bergh

Dit paneeltje was waarschijnlijk bestemd voor privédevotie. Het kon makkelijk in een slaapvertrek worden opgehangen, of worden meegenomen op reis.

Christus, gekleed in een lendendoek en gekroond met de doornenkroon, toont met betraand gelaat de wonden van zijn kruisiging. Om de toeschouwer met het lijden van Christus voor de mensheid te confronteren, laat de schilder geen gruwelijk detail achterwege. Het bloed stroomt rijkelijk uit de gaten van de spijkers in zijn handen en de wond in zijn zij, veroorzaakt door de lanssteek van de Romeinse soldaat Longinus. Een straal bloed spuit met een boogje in een miskelk, een duidelijke verwijzing naar het belang van de transsubstantiatie tijdens de Roomse eucharistie, waarin volgens de kerkleer de wijn daadwerkelijk verandert in het bloed van Christus. Links en rechts vliegen engelen, Christus’ lijden bewenend, hun lichamen verwrongen van smart.

God de Vader en de duif van de Heilige Geest benadrukken Christus’ rol als onderdeel van de goddelijke Drieëenheid. Op de achtergrond is, linksonder, een fraai gedetailleerde  afbeelding van de kruisiging zelf te zien.

Literatuur

Meuwissen 2014, cat. 8